Πώς νιώθω για τις σχέσεις μου όταν «δεν πάνε καλά»;
Τι φταίει;
Πώς νιώθω όταν δεν επιτυγχάνω τους στόχους που είχα βάλει;
Συχνά η απάντησή μας είναι:
«Εγώ φταίω», «Εγώ έκανα λάθος επιλογές, δεν συμπεριφέρθηκα σωστά, δεν σκέφτηκα σωστά».
Η αυτοκατηγορία – αυτομομφή είναι κάτι πολύ σύνηθες. Το να στραφούμε, δηλαδή, ενάντια στον εαυτό μας για οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη ή λάθος είναι κάτι που κάνουμε πολύ εύκολα προκειμένου να βγάλουμε ένα συμπέρασμα, να δώσουμε μια εξήγηση.
Γιατί όμως λειτουργούμε έτσι;
Η στροφή ενάντια στον εαυτό είναι μια άμυνα που μας εμποδίζει να έχουμε αντικειμενικότητα.
Προκειμένου να γλιτώσουμε χρόνο να εξετάσουμε μια κατάσταση, όπως για παράδειγμα: «Τι πήγε λάθος στην σχέση; Πού έφταιξα εγώ και πού εσύ; Τι θα κάναμε διαφορετικά και οι δύο;», τείνουμε να λέμε: «Εγώ φταίω, εγώ το χειρίστηκα λάθος».
Όσο συναισθηματικά δυσάρεστη κι αν είναι η επίκριση στον εαυτό, είναι συνήθως πιο εύκολη από την αναγνώριση μιας αντικειμενικής απειλής την οποία είναι δύσκολο να παραδεχτούμε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε.
Λειτουργούμε αμυντικά, λοιπόν, βάζουμε τον εαυτό μας στο επίκεντρο και δίνουμε την ψευδαίσθηση του απόλυτου ελέγχου «Aν το είχα χειριστεί αλλιώς, δεν θα είχε εξελιχθεί έτσι».
Μία τέτοια άμυνα θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι συνήθης σε ανθρώπους με προσωπικότητά που παρουσιάζει καταθλιπτικά στοιχεία. Δεν πρόκειται για μια επιλογή, αλλά για μια ασυνείδητη συμπεριφορά και σκέψη που καταλήγει να τους δυσκολεύει, να τους στενοχωρεί και να τους «ταλαιπωρεί».